ORP „Iskra” ( I )
Dane techniczne ORP „Iskra” : stalowy, trzymasztowy, szkolny szkuner gaflowy ; długość całkowita 50,7 m, szerokość 7,9 m, zanurzenie 3,8 m, wyporność 500 ton, tonaż 373,2 BRT, powierzchnia żagli 693,3 m2 ; ok. 20 osób załogi stałej, ok. 30 praktykantów Okręt został zwodowany w 1917 w Holenderskiej stoczni G.M.Muller w Foxhol jako „Vlissingen” i służył w tym kraju do przewożenia towarów w żegludze przybrzeżnej. W 1921 został sprzedany Wielkiej Brytanii, gdzie eksploatowano go w tym samym charakterze jako „St. Blanc”.
W 1927 żaglowiec zakupiono dla Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej w Toruniu w celu odbywania praktyk morskich z podchorążymi. Został przebudowany na okręt szkolny w stoczni Danziger Werft und Eisenbahnwerkstaten A.G. (obecnie Stocznia Północna SA) i wcielony pod nazwą ORP „Iskra” do polskiej floty wojennej w 1928. Od czasu wcielenia do służby regularnie chodził w rejsy szkolne. Przed wojną odwiedził m.in. Dunkierkę Lizbonę, Neapol, Santa Cruz, Casablancę i Aleksandrię. II. Wojnę Światową, która zastała okręt podczas rejsu szkolnego niedaleko portu Casablanca spędził w Gibraltarze wypożyczony sojusznikom z Wilekiej Brytanii, którzy eksploatowali go jako HMS „Pigmy” w roli bazy dla załóg okrętów podwodnych.
Po wojnie żaglowiec wyremontowano wpierw w Gibraltarze, a następnie w Portsmouth i w 1948 na jednostce ponownie podniesiono biało-czerwoną banderę, przywrócono poprzednią nazwę i zwrócono Polsce. Okręt już od tego samego roku wznowił rejsy szkoleniowe z podchorążymi Oficerskiej Szkoły marynarki Wojennej ( od 1955 Wyższa Szkoła Marynarki Wojennej), oraz kadetami Centrum Szkolenia Specjalistów Marynarki Wojennej. W czasie tych podróży okręt zachodził m.in. do takich portów jak Murmańsk, Gibraltar, Bałtijsk i Kopenhaga. W 1977 po sześćdziesięciu latach na morzach i oceanach oraz pięćdziesięciu latach służby w Marynarce Wojennej ORP „Iskra” została wycofana i po raz ostatni opuściła banderę wojenną. Przez cały okres pływania pod „biało-czerwoną” żaglowiec wchodził w skład Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej, a następnie Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej, portem macierzystym był Port Wojenny Gdynia. „Iskra” pokonała podczas swojej służby 201 tys. mil morskich i zawinęła do 135 portów. Żaglowiec wykształcił ok 4 tys. praktykantów wojskowych i cywilnych.
ORP „Iskra” ( II )
Barkentyna ORP „Iskra” projektu B79/II została wybudowana w Stoczni Gdańskiej im. Lenina w Gdańsku (obecnie Stocznia Gdańska SA) w celu zastąpienia poprzedniego szkunera o tej samej nazwie. Jednostka jest jednym z trzech bliźniaczych okrętów projektu. Oprócz niej zbudowano także s/y Podorię pływającą pod polską banderą, oraz Kalikarę należącą do Marynarki Wojennej Bułgarii. „Iskrę” wodowano w 1982. Jej zadania są takie same jak poprzedniczki. Okręt kontynuuje tradycje żeglarskie w Polskiej Marynarce Wojennej i służy w celu odbywania praktyk morskich. W rejsy chodzi głównie z podchorążymi Akademii Marynarki Wojennej. Po wcieleniu do służby okręt wszedł w skład Grupy Okrętów Szkolnych Akademii Marynarki Wojennej, a od 1995 znajduje się w Dywizjonie Okrętów Szkolno-Badawczych 3. Flotylli Okrętów. Macierzystym portem jednostki jest Port Wojenny Gdynia.
Podstawowe dane techniczne ORP ISKRA:
Rok budowy: 1982
Typ: barkentyna
Pow. żagli: 958 m2
Tonaż: 299 BRT, wyporność 341 ton
Załoga: 54 osób
Dł. max: 48,4 m
Dł. kadłuba: 42,7 m
Wys. max: 33,5 m
Szerokość: 8,0 m
Zanurzenie: 3,8 m
Armator: Marynarka Wojenna Rzeczypospolitej
Materiał konstrukcyjny: stal
Budowniczy: Stocznia Gdańska
Silnik: 310 KM, Diesel
Tekst na podstawie danych zawartych w Wikipedia.org oraz na podstawie opracowań Błażeja Pajdy.