SV „Dar Młodzieży” to polski trójmasztowy żaglowiec szkolny typu fregata, który został wprowadzony do służby w 1982 roku, zastępując po 51 latach legendarny „Dar Pomorza”.
Budowa „Daru Młodzieży”
„Dar Młodzieży” to trójmasztowa fregata szkolna, która została zbudowana w 1982 roku w Polsce przez Stocznię Gdańską im. Lenina (obecnie Stocznia Gdańska). Był to projekt o szczególnym znaczeniu zarówno dla polskiego szkolnictwa morskiego, jak i dla społeczeństwa, które aktywnie wspierało budowę statku.
12 listopada 1981 roku, z bocznej pochylni Wydziału Montażu Kadłubów C-1 Stoczni Gdańskiej, wówczas im. Lenina, wodowano kadłub „Daru Młodzieży”. Matką chrzestną była Helena Jurkiewicz, żona kpt. ż.w. Kazimierza Jurkiewicza, legendarnego, najdłużej pełniącego funkcję komendanta „Daru Pomorza”.
Od dnia położenia stępki pod jednostkę o stoczniowym symbolu B-95/1 – 30 czerwca 1981 roku minęły 134 dni.
Projektowania tego zupełnie nowego typu statku w polskiej praktyce stoczniowej podjął się inż. Zygmunt Choreń, wówczas młody projektant gdańskiej stoczni, żeglarz, świeżo po udziale w regatach dookoła świata. Wsparcia udzielali mu weterani pierwszego „Daru”, wieloletni komendant Kazimierz Jurkiewicz, ostatni komendant Tadeusz Olechnowicz (później pierwszy komendant nowego „Daru”) i członkowie załogi „białej fregaty”.
Uroczyste podniesienie bandery odbyło się 4 lipca 1982 r. w macierzystej Gdyni, przy Nabrzeżu Pomorskim, miejscu do dzisiaj stanowiącym stałe miejsce postoju „Daru Młodzieży”.
Koszty budowy „Daru Młodzieży” wynosiły około 8 milionów złotych (według wartości z lat 80.), co było znaczącą sumą w ówczesnej Polsce. Aby sfinansować projekt:
- Społeczne wsparcie:
- Budowa żaglowca była możliwa dzięki szeroko zakrojonej akcji społecznej. Polacy chętnie przekazywali datki na rzecz tego przedsięwzięcia, co podkreślało, jak ważne były dla nich tradycje morskie i edukacja młodzieży.
- W akcję włączyły się również liczne przedsiębiorstwa, instytucje i organizacje, które wspierały projekt finansowo lub poprzez dostarczanie materiałów i usług.
- Wsparcie państwowe:
- Projekt był również współfinansowany przez państwo, które widziało w budowie żaglowca ważny element rozwoju polskiego szkolnictwa morskiego i promocji kraju.
1982: Pierwszy rejs szkoleniowy „Daru Młodzieży”
Po uroczystym podniesieniu bandery 4 lipca 1982 roku, „Dar Młodzieży” wyruszył w swój pierwszy rejs szkoleniowy. Był to przełomowy moment dla polskiej floty szkolnej – nowo zbudowana fregata, następca legendarnego „Daru Pomorza”, miała rozpocząć misję szkolenia przyszłych oficerów floty handlowej i morskiej.
Trasa rejsu
Pierwszy rejs szkoleniowy odbył się na wodach Bałtyku i Morza Północnego. „Dar Młodzieży” odwiedził w jego trakcie kilka kluczowych portów, w tym:
- Helsinki (Finlandia): Była to jedna z pierwszych okazji, aby zaprezentować nowy polski żaglowiec na arenie międzynarodowej. Pobyt w Helsinkach przyciągnął uwagę zarówno mieszkańców, jak i przedstawicieli morskiej społeczności, którzy podziwiali nowoczesny projekt i piękno jednostki.
- Kopenhaga (Dania): Stolica Danii była kolejnym przystankiem na trasie rejsu. Załoga miała możliwość uczestnictwa w wydarzeniach promujących kulturę i tradycje morskie. Pobyt w Kopenhadze był także okazją do spotkań z załogami innych jednostek i wymiany doświadczeń.
Pierwszy rejs szkoleniowy był symbolicznym początkiem wieloletniej misji „Daru Młodzieży” jako ambasadora polskiej tradycji morskiej oraz narzędzia edukacji przyszłych oficerów. Sukces rejsu z 1982 roku utorował drogę do dalszych, bardziej wymagających wypraw, które w kolejnych latach wprowadziły żaglowiec na arenę międzynarodową jako jedną z czołowych jednostek szkolnych świata.
W pierwszy rejs żaglowiec wypłynął pod dowództwem kpt. Tadeusza Olechnowicza, biorąc kurs na Falmouth. Tam odbywał się start do regat Cutty Sark Tall Ships Race. Na pokładzie „Daru” było 150 kadetów i 50 osób stałej załogi. Starszym oficerem był Mirosław Łukawski natomiast starszym bosmanem – Tadeusz Popiel. Kierownikiem szkoleń ze strony WSM w Gdyni był kpt. Leszek Wiktorowicz – późniejszy komendant „Daru”.
Wkrótce po powrocie z udanego rejsu do Japonii w lutym 1984 roku, „Dar Młodzieży” wyruszył ponownie w marcu 1984 roku w kolejny oceaniczny rejs z nowym rocznikiem studentów Akademii Morskiej w Gdyni. Tym razem celem była Kanada, gdzie odbywał się zlot żaglowców upamiętniający 450-lecie odkrywczej podróży Jacquesa Cartiera. Cartier, francuski żeglarz i odkrywca, w 1534 roku wyruszył z St. Malo i dotarł do ujścia rzeki Świętego Wawrzyńca, co zapoczątkowało francuską eksplorację Ameryki Północnej.
1987–1988: Historyczny rejs dookoła świata „Daru Młodzieży”
W latach 1987–1988 „Dar Młodzieży” pod dowództwem kpt.ż.w. Leszka Wiktorowicza wyruszył w swój pierwszy rejs dookoła świata, który stał się jednym z najważniejszych wydarzeń w historii polskiego żeglarstwa szkolnego. Był to wyjątkowy projekt, łączący szkolenie morskie z promocją Polski na arenie międzynarodowej, a także realizacją ambitnego celu żeglarskiego – opłynięcia Przylądka Horn.
Trasa rejsu
Rejs rozpoczął się w 1987 roku w Gdyni i trwał około 11 miesięcy. Trasa wiodła przez kilka oceanów i obejmowała przystanki w kluczowych portach na różnych kontynentach:
- Atlantyk: Po opuszczeniu Europy „Dar Młodzieży” skierował się w stronę Ameryki Południowej.
- Przylądek Horn: Najtrudniejszy moment rejsu, legendarny przylądek na południowym krańcu Ameryki Południowej, został opłynięty zimą (na półkuli południowej), co wymagało od załogi niezwykłych umiejętności i determinacji. Silne wiatry, wysokie fale i niskie temperatury stanowiły poważne wyzwanie.
- Pacyfik: Po przejściu Przylądka Horn żaglowiec kontynuował podróż przez Ocean Spokojny, odwiedzając m.in. porty w Australii i Nowej Zelandii.
- Indyjki Ocean: Kolejnym etapem była żegluga w kierunku Afryki, gdzie załoga odwiedziła porty w RPA.
- Powrót do Europy: Ostatni etap rejsu obejmował żeglugę przez Atlantyk Północny i powrót do Gdyni.
W drodze powrotnej z Osaki ze zlotu żaglowców w roku 1983 Dar Młodzieży przeciął równik. Miało to miejsce w nocy z 15 na 16 grudnia 1983 roku, o godzinie 2:23 czasu lokalnego. Opłynięcie Przylądka Horn było wyjątkowym wyczynem, który nawiązywał do historycznego rejsu żaglowca „Lwów” z 1923 roku. „Dar Młodzieży” był pierwszym polskim żaglowcem szkolnym od tamtej pory, który podjął się tego wyzwania. Wiatry przekraczające 100 km/h, olbrzymie fale i chłód południowych wód wymagały doskonałej współpracy i odwagi zarówno od kadry oficerskiej, jak i studentów. Fakt ten zaowocował tradycyjnymi odwiedzinami statku przez samego Neptuna, króla wszech mórz i oceanów. Na pokładzie Daru śpiewano wtedy tak :
Więc Neptunie – królu nasz
racz rozchmurzyć swoją twarz,
skoro dziś ta nawa biała
w progi nasze zawitała,
Korab ich jest sławny w świecie,
płynie poprzedników szlakiem,
już trzeci w wielkiej sztafecie…
Toż to już pół wieku z hakiem,
gdy to był na equatorze
„Lwów” – kolebka ich najpierwsza.
Potem gościlim na dworze,
fregatę – tę co najbielsza…
Dziś wy tutaj – „Dar Młodzieży”!
Neptunusie ! – włos się jeży !
Ilu w kraju, gdzie Piast orze,
pcha się dzisiaj tu, na morze! …
Filmowy zapis pierwszej podróży żaglowca „Dar Młodzieży”, następcy słynnego „Daru Pomorza”.
1991–1992: Powrót kpt. T. Olechnowicza i wyjątkowy rejs „Daru Młodzieży”
W latach 1991–1992 kapitan Tadeusz Olechnowicz ponownie objął dowództwo nad „Darem Młodzieży”. Był to szczególny okres w historii żaglowca, w którym po raz kolejny udowodnił on swoje możliwości jako jednostka szkoleniowa i ambasador Polski na arenie międzynarodowej. Kulminacyjnym wydarzeniem tego okresu był udział w Grand Regatta Columbus 1992, zorganizowanej z okazji 500-lecia odkrycia Ameryki przez Krzysztofa Kolumba.
Grand Regatta Columbus 1992
Regaty były jednym z najważniejszych wydarzeń żeglarskich tamtych lat, skupiającym największe żaglowce z całego świata. Trasa regat odtwarzała w dużej mierze historyczny szlak wypraw Kolumba, rozpoczynając się na Wyspach Kanaryjskich i prowadząc przez Atlantyk do San Juan w Puerto Rico.
„Dar Młodzieży” wyróżnił się w tych regatach, zajmując 3. miejsce w klasie największych żaglowców świata (klasa A), co było ogromnym sukcesem na tle międzynarodowej konkurencji. Wynik ten był zasługą doskonałego wyszkolenia załogi i umiejętności żeglarskich, które kapitan Olechnowicz rozwijał przez lata swojej służby.
1997: Wielka wyprawa do Japonii i triumf w „Osaka Sail ’97”
W latach 1996–1997 „Dar Młodzieży” odbył jedną z najważniejszych i najbardziej prestiżowych wypraw w swojej historii. Celem rejsu była Japonia, gdzie żaglowiec uczestniczył w regatach „Osaka Sail ’97” oraz uroczystościach z okazji 100-lecia portu Osaka. W trakcie tego rejsu „Dar Młodzieży” odniósł spektakularny sukces, zdobywając pierwsze miejsce w klasie A, rywalizując z najbardziej znanymi żaglowcami świata.
Wyprawa do Japonii
- Start rejsu: 28 grudnia 1996 roku, port macierzysty w Gdyni.
- Zakończenie rejsu: 20 sierpnia 1997 roku, powrót do Polski.
Regaty „Osaka Sail ’97”
„Osaka Sail ’97” to regaty organizowane jako część obchodów 100-lecia portu w Osace. Były to zawody o międzynarodowym prestiżu, przyciągające najpiękniejsze i najsławniejsze żaglowce szkolne oraz reprezentacyjne z całego świata. Rywalizacja w klasie A – największych żaglowców – była szczególnie zacięta.
- Przeciwnicy: „Dar Młodzieży” rywalizował z renomowanymi jednostkami, takimi jak rosyjskie „Sedov” i „Kruzenshtern”, brazylijski „Cisne Branco” czy meksykański „Cuauhtémoc”.
- Zwycięstwo: „Dar Młodzieży” okazał się bezkonkurencyjny w klasie A, zdobywając pierwsze miejsce, co podkreśliło jego wyjątkowe właściwości żeglarskie i doskonałe przygotowanie załogi.
Uroczystości 100-lecia portu Osaka
Podczas pobytu w Osace „Dar Młodzieży” reprezentował Polskę w wydarzeniach związanych z jubileuszem portu. Żaglowiec stał się wizytówką polskiej kultury i tradycji morskich, przyciągając tysiące odwiedzających.
1998: Udział „Daru Młodzieży” w regatach Cutty Sark Tall Ships Races i wizyty w europejskich portach
Rok 1998 był kolejnym wyjątkowym rokiem w historii „Daru Młodzieży”, który wziął udział w prestiżowych regatach Cutty Sark Tall Ships Races oraz odwiedził szereg portów w Europie, reprezentując Polskę i kontynuując misję szkoleniową. Szczególnym wydarzeniem tego roku była wizyta księżniczki Anny na pokładzie fregaty w Falmouth.
- Wizyta księżniczki Anny w Falmouth oraz udział w międzynarodowych regatach umocniły pozycję „Daru Młodzieży” jako ambasadora Polski na arenie międzynarodowej.
- Każdy z odwiedzonych portów stał się miejscem prezentacji polskiej kultury i tradycji morskich.
Rok 1998 był dla „Daru Młodzieży” kolejnym etapem budowania międzynarodowego prestiżu i kontynuacją misji edukacyjnej. Udział w Cutty Sark Tall Ships Races, wizyty w portach europejskich oraz wizyta księżniczki Anny w Falmouth to wydarzenia, które zapisały się w historii żaglowca jako dowód jego znaczenia zarówno w świecie żeglarskim, jak i dyplomacji morskiej. W tym roku „Dar Młodzieży” ponownie potwierdził, że jest symbolem polskiego żeglarstwa i ambasadorem tradycji morskich na całym świecie.
1999: Zlot żaglowców i rozpoczęcie Cutty Sark Tall Ships Races
W 1999 roku „Dar Młodzieży” odwiedził porty w Travemünde, Cobh i Kiel, a jednym z głównych wydarzeń była jego obecność na prestiżowym zlocie żaglowców L’Armada de la Siecle w Rouen. Żaglowiec wziął udział w uroczystościach, które przyciągnęły wiele znanych jednostek z całego świata. Następnie popłynął do Saint Malo, gdzie uczestniczył w rozpoczęciu regat Cutty Sark Tall Ships Races.
W trakcie roku odwiedził także porty w Kristiansand, Bremerhaven, Aalborg, Szczecinie i Kopenhadze. Rejsy te miały charakter zarówno szkoleniowy, jak i reprezentacyjny, podkreślając międzynarodową rolę żaglowca.
2000: Transatlantyckie wyzwania i regaty OpSail
Rok 2000 rozpoczął się wizytą w Southampton, po której „Dar Młodzieży” uczestniczył w regatach OpSail 2000, pokonując trasę z Kadyksu do Bostonu, a następnie z Bostonu do Amsterdamu. Trasa wiodła przez Bermudy, Norfolk, Wilmington, Filadelfię, Nowy Jork, Halifax, Scheveningen i Ijmuiden, co czyniło ten rejs jednym z najbardziej rozbudowanych w historii żaglowca.
W drodze powrotnej żaglowiec odwiedził Bremerhaven i Kopenhagę, prezentując swoje umiejętności żeglarskie i promując Polskę w międzynarodowych portach. Był to sezon pełen intensywnej aktywności na oceanach i wodach przybrzeżnych.
2001: Akcja ratownicza i Cutty Sark Tall Ships Races
W 2001 roku „Dar Młodzieży” zawitał do portów Visby, Delfzijl, Bremerhaven i Travemünde, a także uczestniczył w regatach Cutty Sark Tall Ships Races na trasie Gdynia-Antwerpia-Alesund-Orsta-Maloy-Flam-Bergen-Esbjerg. Podczas jednego z rejsów żaglowiec przeprowadził akcję ratunkową na Bałtyku, pomagając jachtowi z uszkodzonym sterem w ekstremalnych warunkach (wiatr o sile 11 w skali Beauforta).
W drodze powrotnej odwiedził Douglas, Portsmouth, Antwerpię i Ostendę, kontynuując swoją misję szkoleniową i humanitarną. Sezon ten wyróżnił się zarówno wyzwaniami żeglarskimi, jak i zaangażowaniem w ratownictwo morskie.
2002: Europalia i Tall Ships Races
W 2002 roku „Dar Młodzieży” uczestniczył w Europaliach, odwiedzając porty w Bilbao, Santander i Gijon, a także wziął udział w regatach Tall Ships Races, odwiedzając Bremerhaven, Santander, Portsmouth i Travemünde. Rejsy te były połączeniem rywalizacji żeglarskiej i promocji kultury morskiej.
Żaglowiec zawinął również do portów w Sztokholmie, Świnoujściu, Wismarze i Kopenhadze, kontynuując swoje szkoleniowe i reprezentacyjne zadania. Sezon ten podkreślił wielowymiarową rolę „Daru Młodzieży” na arenie międzynarodowej.
2003: Festiwale i sukcesy w regatach
W 2003 roku żaglowiec odwiedził Malmö i Edynburg, gdzie uczestniczył w Festiwalu Morza. W regatach Operacji Żagiel na trasie Gdynia-Ryga zajął drugie miejsce, co było dużym osiągnięciem w międzynarodowej rywalizacji.
Odwiedził również porty w Rouen, Delfzijl, Turku, Travemünde, Bremerhaven, Aarhus, La Corunie i Szczecinie. Rok ten obfitował w wydarzenia żeglarskie, które łączyły tradycje morskie z rywalizacją sportową.
2004: Dzień Morza i zloty żaglowców
W 2004 roku „Dar Młodzieży” uczestniczył w obchodach Dnia Morza, odwiedzając porty w Barcelonie, Brest, Antwerpii i Bremerhaven. W Kłajpedzie został uroczyście powitany przez władze miasta i orkiestrę, która odegrała hymny Polski i Litwy.
Żaglowiec odwiedził również Kalmar, Petersburg, Rygę, Stavanger i Cuxhaven, uczestnicząc w licznych zlotach żaglowców. Był to rok pełen dyplomatycznych i szkoleniowych działań na międzynarodowych wodach.
2005: Rejsy szkoleniowe i prestiżowe wydarzenia morskie
W 2005 roku „Dar Młodzieży” odwiedził porty w Rydze i Kalmarze, kontynuując swoją misję szkoleniową. W Oslo uczestniczył w Światowej Wystawie Budownictwa Okrętowego, gdzie zaprezentował osiągnięcia polskiego przemysłu stoczniowego i swoją rolę jako ambasadora polskiej tradycji morskiej. Kolejnym ważnym wydarzeniem była wizyta w Portsmouth, gdzie żaglowiec wziął udział w obchodach 200-lecia bitwy pod Trafalgarem, symbolizując szacunek dla historycznych wydarzeń związanych z żeglugą.
Na trasie z Cherbourga do Frederikstad „Dar Młodzieży” uczestniczył w II etapie regat Tall Ships Races 2005 oraz w zlocie żaglowców Sail International Tall Ship Races, zdobywając uznanie załóg i widzów. W Amsterdamie brał udział w prestiżowej imprezie Sail 2005, gromadzącej największe żaglowce świata. Żaglowiec odwiedził także porty takie jak Kłajpeda, Bremerhaven, Oslo, Szczecin, Douglas, Blyth, Newcastle, Ijmuiden, Helsinki i Tallin, kontynuując misję szkoleniową i promocyjną.
2006: Regaty i międzynarodowe wizyty
W 2006 roku „Dar Młodzieży” kontynuował aktywną działalność, biorąc udział w regatach organizowanych przez Sail Training International. Na trasie Saint Malo-Lizbona-Cadiz-La Coruna-Antwerpia żaglowiec rywalizował z innymi jednostkami, zdobywając doświadczenie w różnych warunkach żeglarskich, rejs pozwalał poznać młodym adeptom dawne, żeglarskie urządzenia nawigacyjne oraz uczył trudnej sztuki podróżowania pod żaglami. W tym czasie odwiedził również porty Oslo, Rygę, Tallin, Helsinki, Rotterdam, Las Palmas, Bremerhaven, Świnoujście, Travemünde i Warnemünde, promując współpracę międzynarodową i polskie tradycje morskie.
Sezon ten podkreślił różnorodność działań „Daru Młodzieży” – od udziału w prestiżowych regatach, po wizyty w portach na Bałtyku, Atlantyku i Morzu Północnym. Szczególny nacisk położono na szkolenie studentów, którzy zdobywali doświadczenie w realnych warunkach morskich.
2007: Regaty i praktyki międzynarodowe
Rok 2007 rozpoczął się udziałem w regatach Word Cup Pokal na trasie Travemünde-Warnemünde, które były okazją do zaprezentowania umiejętności załogi w międzynarodowej rywalizacji. Następnie żaglowiec wziął udział w regatach Tall Ships’ Races na trasie Aarhus-Kotka-Sztokholm-Szczecin, promując Polskę na najważniejszych trasach żeglarskich. Kolejnymi wydarzeniami były regaty Sail de Ruyter, rozpoczynające się w holenderskim Vlissingen, oraz udział w Cuxhaven Sail, podkreślające aktywność żaglowca w portach Europy Zachodniej.
Na pokładzie „Daru Młodzieży” gościli przedstawiciele młodzieży z całego świata podczas szczytu J8, organizowanego we współpracy z UNICEF. Żaglowiec realizował również praktyki marynarskie dla 50 studentów afrykańskich akademii morskich przy współpracy z Międzynarodową Organizacją Morską (IMO), podkreślając swoje zaangażowanie w międzynarodowe programy edukacyjne.
2008: Międzynarodowe praktyki i sukcesy w regatach
W 2008 roku „Dar Młodzieży” po raz pierwszy przeprowadził trzytygodniowe praktyki dla 150 uczniów belgijskiej szkoły morskiej Hogere Zeevaartschool, co zapoczątkowało owocną współpracę edukacyjną. Możliwość nauki trudnej sztuki pracy pod żaglami była niepowtarzalnym prezentem żeglarskim dla wszystkich uczestników. W czerwcu żaglowiec wziął udział w obchodach Dni Morza w Szczecinie, gdzie był jedną z głównych atrakcji. W regatach Tall Ships’ Races zajął III miejsce w pierwszym etapie, rywalizując z czołowymi żaglowcami świata.
Podczas tych regat odwiedził porty Liverpool, Maloy i Den Helder. Ponadto uczestniczył w prestiżowych wydarzeniach, takich jak L’Armada Rouen, Hanse Sail Rostock i Lütte Sail Bremerhaven 2008, umacniając swoją pozycję jako ambasadora Polski na arenie międzynarodowej.
2009: Rozbudowana trasa i nowe inicjatywy edukacyjne
Rok 2009 rozpoczął się od rejsu do Antwerpii, gdzie swoje praktyki rozpoczęli studenci belgijskiej akademii morskiej Hogere Zeevaartschool. Żaglowiec odwiedził także porty Bilbao i Brest, kontynuując program międzynarodowych szkoleń. Następnie odbył cykl rejsów do Warnemünde, Świnoujścia i Szczecina, podkreślając swoją obecność na Bałtyku.
Ważnym wydarzeniem było uczestnictwo w regatach The Tall Ships Races, których gospodarzami były porty Gdynia, Sankt Petersburg, Turku i Kłajpeda. We wrześniu „Dar Młodzieży” popłynął do hiszpańskiego Santander z kadetami z krajów afrykańskich, co było trzecim wspólnym projektem Akademii Morskiej i IMO, wzmacniając więzi międzykulturowe i współpracę edukacyjną.
2009: Rozpoczęcie sezonu w Antwerpii i międzynarodowe regaty
Sezon 2009 „Dar Młodzieży” rozpoczął rejs do Antwerpii, gdzie na pokładzie rozpoczęli praktyki studenci belgijskiej akademii morskiej Hogere Zeevaartschool. Wspólnie z nimi żaglowiec wyruszył do portów Bilbao i Brest, które były kluczowymi przystankami w międzynarodowym programie edukacyjnym. Następnie odbył cykl rejsów do Warnemünde, Świnoujścia i Szczecina, przyciągając uwagę jako jeden z najważniejszych żaglowców szkoleniowych w Europie.
Najważniejszym wydarzeniem roku był udział w The Tall Ships Races, gdzie gospodarzami były porty Gdynia, Sankt Petersburg, Turku i Kłajpeda. Udział w tych regatach nie tylko podkreślił wysoki poziom załogi, ale także umożliwił prezentację Polski jako kraju o bogatej tradycji morskiej. Dodatkowo „Dar Młodzieży” wziął udział w zlotach żaglowców, takich jak Hanse Sail Rostock, Lütte Sail Bremerhaven i DelfSail 2009, które przyciągnęły tysiące widzów.
Pod koniec roku żaglowiec odbył wyjątkowy rejs do Santanderu z udziałem kadetów z krajów afrykańskich, realizując trzeci wspólny projekt Akademii Morskiej w Gdyni i Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO). Była to wyjątkowa okazja do budowania międzynarodowej współpracy i wymiany doświadczeń międzykulturowych. Żaglowiec potwierdził swoją rolę jako ambasador Polski oraz platforma dla międzynarodowych inicjatyw edukacyjnych.
2010: Praktyki, regaty i wyjątkowy rejs Roku Chopinowskiego
Sezon 2010 rozpoczął się 22 lutego praktyką studentów Wydziału Mechanicznego Akademii Morskiej w Gdyni, którzy odbywali szkolenie na trasie wiodącej przez kluczowe porty europejskie ucząć się nawigacji w praktyce, wykorzystując kompas, lunetę czy sekstant do określania własnej pozycji na morzu. Następnie „Dar Młodzieży” popłynął z grupą ponad 100 żeglarzy do Antwerpii, gdzie swoje praktyki rozpoczęli studenci belgijskiej Hogere Zeevaartschool. W ramach tego programu odwiedzono porty takie jak Cobh i Tanger, zapewniając praktykantom różnorodne doświadczenia nawigacyjne.
Przed regatami Historical Seas Tall Ships Regatta żaglowiec odwiedził Pireus, gdzie na jego pokładzie gościł Sekretarz Generalny IMO, pan Efthimios E. Mitropoulos. W regatach, na trasie z Volos do Warny, Stambułu i Lavrion, „Dar” odniósł spektakularne zwycięstwo, zajmując pierwsze miejsce w klasie A, co podkreśliło wysoki poziom załogi i żeglarskie możliwości jednostki. Podczas corocznych regat TSR statek zawinął do portów takich jak Antwerpia, Aalborg i Kristiansand, zdobywając uznanie załóg i widzów.
We wrześniu „Dar Młodzieży” odegrał wyjątkową rolę podczas obchodów Roku Chopinowskiego, przewożąc 100 muzyków Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach do pięciu europejskich portów. Ten rejs połączył tradycje morskie z polską kulturą, przyciągając uwagę międzynarodowej społeczności. Sezon zakończył się wizytami w Świnoujściu, Amsterdamie i Bremerhaven, podkreślając różnorodność działań żaglowca.
2011: Bałtyckie rejsy szkoleniowe i międzynarodowe regaty
W 2011 roku „Dar Młodzieży” rozpoczął sezon rejsami z żeglarzami i studentami belgijskiej Hogere Zeevaartschool, którzy z Antwerpii popłynęli do Ponta Delgada. Po zakończeniu tej trasy fregata wróciła na Bałtyk, odwiedzając Hamburg i Lubekę, gdzie przeprowadzono kolejne rejsy szkoleniowe dla studentów Akademii Morskich z Gdyni i Szczecina oraz uczniów średnich szkół morskich.
Żaglowiec uczestniczył w regatach Tall Ships Races, odwiedzając porty Greenock, Lerwick, Stavanger i Halmstad, co potwierdziło jego stałą obecność w międzynarodowych wydarzeniach żeglarskich. Kolejnym ważnym wydarzeniem było uczestnictwo w regatach The Culture 2011 Tall Ships Regatta, prowadzących przez Kłajpedę, Turku i Gdynię, a także udział w Hansa Sail Rostock. Sezon ten podkreślił zaangażowanie „Daru Młodzieży” w edukację morskiej nawigacji i promocję Polski na Bałtyku.
2012: Regaty, szkolenia i sukcesy w klasie A
Sezon 2012 rozpoczął się praktykami żeglarzy, a następnie studentów belgijskiej Hogere Zeevaartschool, którzy odbyli rejs na trasie Antwerpia-Cadiz-Santander. W dalszej części sezonu fregata odwiedziła porty takie jak Hamburg, Szczecin, Oslo, Fredericia i Rostock, łącząc szkolenie studentów z międzynarodowymi wydarzeniami żeglarskimi. Kluczowym punktem sezonu był udział w regatach The Tall Ships Races, na trasie z St. Malo do Lizbony i Cadiz, gdzie „Dar” zajął II i III miejsce w klasie A.
Podczas tych regat studenci I roku oraz kandydaci Wydziału Nawigacyjnego Akademii Morskiej mieli okazję zdobyć doświadczenie w żegludze oceanicznej i przybrzeżnej, co dla każdego z nich było niepowtarzalnym żeglarskim upominkiem na drodze do dalszej kariery. Sezon zakończył się serią bałtyckich rejsów szkoleniowych, podkreślających znaczenie edukacji morskiej i praktycznego szkolenia. „Dar Młodzieży” po raz kolejny potwierdził swoje miejsce w czołówce żaglowców szkoleniowych na świecie.
2013: Intensywny sezon i wyjątkowe inicjatywy
W 2013 roku „Dar Młodzieży” zrealizował aż 10 podróży, odwiedzając 12 zagranicznych portów, takich jak Antwerpia, Porto, Dublin, Hamburg, Dunkierka, Rouen, Aarhus czy Amsterdam. W praktykach na jego pokładzie uczestniczyło 1220 osób, w tym studenci Akademii Morskiej w Gdyni i Szczecinie, uczniowie średnich szkół morskich oraz goście specjalni, jak 92 polskich kardiologów, którzy odbyli „Rejs dla Serca” do Skagen i Amsterdamu.
Żaglowiec brał udział w siedmiu prestiżowych zlotach żaglowców, takich jak L’Armada de la Liberte 2013 w Rouen czy Sail Den Helder 2013 w Holandii. Kulminacyjnym punktem sezonu były finały regat The Tall Ships Races w Szczecinie, gdzie „Dar” pełnił funkcje reprezentacyjne z udziałem prezydenta RP Bronisława Komorowskiego. Działania te podkreśliły znaczenie żaglowca jako ambasadora polskiej tradycji morskiej oraz platformy dla innowacyjnych projektów edukacyjnych i społecznych.
2014: Rekordowe przepłynięte mile i Operacja Żagle Gdyni
W 2014 roku „Dar Młodzieży” odbył osiem podróży szkoleniowych, podczas których przepłynął imponujące 16 191 mil morskich, odwiedzając 12 portów zagranicznych. Jednym z głównych rejsów była podróż na Azory, do portu w Funchal, zorganizowana wspólnie ze studentami belgijskiej Hogere Zeevaartschool. W ramach zlotu „Operacja Żagle Gdyni 2014” żaglowiec nawiązał do historycznego Operation Sail z 1974 roku, przypominając o długiej tradycji morskiej Gdyni.
Podczas regat Falmouth – Royal Greenwich Tall Ships’ Regatta, mimo trudnych warunków i słabych wiatrów, „Dar” wykazał się świetnymi umiejętnościami żeglarskimi, zdobywając pierwsze miejsce w swojej klasie. Udział w licznych zlotach żaglowców w odwiedzanych portach, takich jak Kopenhaga czy Travemünde, wzmocnił wizerunek jednostki jako ambasadora polskiej kultury morskiej na arenie międzynarodowej.
2015: Intensywny sezon szkoleniowy i prestiżowe wydarzenia
W 2015 roku żaglowiec odbył ponad 10 podróży szkoleniowych, podczas których przepłynął 14 852 mile morskie, szkoląc 1003 praktykantów. Wśród nich znalazło się 404 studentów Akademii Morskiej w Gdyni, 128 z Akademii Morskiej w Szczecinie oraz 125 studentów belgijskiej Hogere Zeevaartschool. Oprócz studentów, na pokładzie szkoliło się także 262 uczniów średnich szkół morskich oraz 84 żeglarzy, co potwierdziło różnorodność funkcji edukacyjnych „Daru”.
Podczas jednego z rejsów, na trasie Amsterdam-Londyn, żaglowiec przewoził 49 lekarzy, będących delegatami na europejski kongres kardiologiczny. W trakcie sezonu odwiedził 12 portów zagranicznych, w tym Hamburg, Kłajpedę, Kristiansand i Den Helder, uczestnicząc w takich prestiżowych zlotach jak Kieler Woche, Sail Amsterdam czy urodziny portu w Hamburgu. Był to kolejny rok, w którym „Dar Młodzieży” połączył intensywne szkolenie z reprezentowaniem Polski na międzynarodowej scenie.
2016: Międzynarodowe rejsy i filmowa przygoda
Sezon 2016 rozpoczął się od praktyk studentów Wydziału Mechanicznego Akademii Morskiej w Gdyni, którzy na trasie do Barcelony i Sete uczestniczyli w obchodach 350-lecia francuskiego portu. Następnie kadetów zastąpili studenci belgijskiej Hogere Zeevaartschool, którzy odbyli Atlantycki rejs z zawinięciem do Horty na Azorach, kończąc praktyki w Antwerpii. Kolejne zmiany załogi umożliwiły uczniom polskich szkół morskich odbycie praktyk na trasach do Hamburga, Gdyni i Świnoujścia.
„Dar” wziął udział w prestiżowych zlotach, takich jak DelfSail, Hanse Sail Rostock czy regaty North Tall Ships Regatta, gdzie zdobył miano najszybszego żaglowca wśród uczestników. We wrześniu żaglowiec posłużył jako plan filmowy do niemieckiej produkcji „Zimna Woda”, co wzbogaciło jego historię o nowe doświadczenie. Sezon zakończył się bałtyckimi rejsami szkoleniowymi dla uczniów Zespołu Szkół Żeglugi Śródlądowej w Kędzierzynie-Koźlu, po których „Dar” mógł się pochwalić 274 dniami spędzonymi w morzu i przepłynięciem ponad 18 tysięcy mil morskich.
2017: Jubileusz i przygotowania do wielkiej wyprawy
Rok 2017 rozpoczął się rejsami na Bałtyku, w których wzięli udział uczniowie szkół średnich, zawijając do Świnoujścia. W kolejnych miesiącach żaglowiec popłynął na trasie Gdynia-Antwerpia, gdzie odbyła się jubileuszowa 10. praktyka studentów Hogere Zeevaartschool. Rejs prowadził przez porty La Havre i Kadyks, po czym żaglowiec wrócił do Gdyni ze studentami Wydziału Nawigacyjnego AMG.
Latem jednostka odbyła intensywne szkolenia z oficerami Marynarki Wojennej Algierii, którzy mieli pełnić funkcje załogi nowego żaglowca „El Mellah”, budowanego w Polsce. Ważnym momentem były uroczystości 35-lecia „Daru Młodzieży” podczas których ogłoszono plany wielkiej wyprawy dookoła świata z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Żaglowiec wziął także udział w The Tall Ships Races na trasie Turku-Kłajpeda-Szczecin oraz w zlocie Hanse Sail Rostock, kończąc sezon z przepłyniętymi ponad 11 tysiącami mil morskich.
2018–2019: Rejs dookoła świata – 100 lecie Polskiej Niepodległości
Przed rozpoczęciem sezonu 2018 „Dar Młodzieży” przeszedł kompleksowe prace konserwacyjne i przeglądy, przygotowujące go do planowanej wyprawy dookoła świata. Przed wielką podróżą odbyły się jeszcze trzy szkoleniowe rejsy – dwa z udziałem studentów Wydziału Nawigacyjnego Uniwersytetu Morskiego w Gdyni oraz jeden z praktykantami belgijskiej Hogere Zeevaartschool. W trakcie tych rejsów żaglowiec przepłynął ponad 5 tysięcy mil morskich.
Wyprawa dookoła świata, mająca na celu uczczenie 100-lecia odzyskania niepodległości, rozpoczęła się pod koniec 2018 roku i objęła wizyty w kluczowych portach na całym globie. Podczas tego wyjątkowego przedsięwzięcia „Dar Młodzieży” pełnił rolę ambasadora Polski, promując kulturę i tradycje morskie kraju na międzynarodowej scenie. Był to początek jednej z najbardziej spektakularnych podróży w jego historii.
Dar Młodzieży – Rejs Niepodległości
„Dar Młodzieży” wyruszył w historyczną podróż dookoła świata pod hasłem Rejs Niepodległości 20 maja 2018 roku, aby uczcić 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości. Wyprawa miała na celu promowanie Polski jako kraju o bogatej tradycji morskiej i kulturowej, a także integrację młodego pokolenia wokół wartości patriotycznych. Rejs był także wyjątkową okazją dla załogi, studentów i praktykantów do zdobycia cennego doświadczenia nawigacyjnego i poznania różnych kultur.
Trasa Rejsu Niepodległości
Podczas tej wyjątkowej podróży, trwającej 313 dni, „Dar Młodzieży” odwiedził 22 porty na pięciu kontynentach, pokonując ponad 38 tysięcy mil morskich.
Rejs rozpoczął się od europejskich portów, takich jak Tallin, Kopenhaga, Stavanger, Szczecin, Bremerhaven i Bordeaux. Każdy z tych przystanków był okazją do promocji polskiej kultury i tradycji morskich oraz spotkań z Polonią.
Kolejne etapy prowadziły przez bardziej egzotyczne miejsca, takie jak Teneryfa, Dakar, Kapsztad i Port Louis na Mauritiusie. W Azji „Dar Młodzieży” zawinął do Dżakarty, Singapuru, Hongkongu i Osaki, gdzie spotkał się z entuzjastycznym przyjęciem lokalnych społeczności. Rejs kontynuowano przez Pacyfik, z przystankami w San Francisco, Los Angeles i Acapulco, po czym żaglowiec przepłynął przez Kanał Panamski, docierając do portów w Panamie, Kartagenie i Port Everglades w Miami.
Na Bahamach załoga odwiedziła Nassau, a następnie w drodze powrotnej żaglowiec zawinął do Ponta Delgada na Azorach i Londynu, gdzie odbyły się symboliczne spotkania z przedstawicielami polskiej emigracji oraz lokalnych społeczności.
Rejs zakończył się 28 marca 2019 roku, gdy „Dar Młodzieży” powrócił do swojego portu macierzystego w Gdyni. Po przepłynięciu ponad 38 tysięcy mil morskich, załoga została uroczyście przywitana przez rodziny, przedstawicieli władz państwowych oraz mieszkańców. Powrót żaglowca stał się symbolem zakończenia wyjątkowej misji, która połączyła edukację, promocję Polski oraz uczczenie wielkiego jubileuszu.
Rejs Niepodległości był jednym z najważniejszych wydarzeń w historii „Daru Młodzieży”, podkreślając jego rolę jako ambasadora polskich tradycji morskich i wartości narodowych. Dzięki tej podróży Polska zyskała nowe możliwości promocji na arenie międzynarodowej, a uczestnicy rejsu zdobyli niezapomniane doświadczenia żeglarskie i życiowe.
2020: Sezon żeglarski w cieniu pandemii
Rok 2020 zapowiadał się jako kolejny intensywny sezon dla „Daru Młodzieży”, z bogatym harmonogramem rejsów i udziałem w prestiżowych wydarzeniach żeglarskich. W planach znalazły się coroczne praktyki z belgijską Hogere Zeevaartschool, a także uczestnictwo w zlotach żaglowców takich jak Sail Bremerhaven, Sail Amsterdam, Tall Ships Races 2020 i Hanse Sail Rostock. Niestety, wybuch pandemii COVID-19 znacząco zmienił te plany, wymuszając odwołanie międzynarodowych rejsów oraz wizyt w zagranicznych portach.
Pierwsze praktyki udało się zorganizować dopiero w czerwcu, po wprowadzeniu rygorystycznych procedur sanitarnych. W trosce o zdrowie załogi i praktykantów zrezygnowano z zawijania do portów, ograniczając rejsy jedynie do wód Morza Bałtyckiego. W sezonie odbyły się trzy podróże szkoleniowe, podczas których załoga i studenci zdobywali doświadczenie w żegludze w wyjątkowych warunkach ograniczonej interakcji z innymi jednostkami i portami.
Mimo trudności i krótszego sezonu, „Dar Młodzieży” spędził na morzu 118 dni, przepływając prawie 5,5 tysiąca mil morskich. Był to rok pełen wyzwań, który potwierdził zdolność żaglowca i jego załogi do adaptacji w niesprzyjających okolicznościach, a także podkreślił znaczenie ciągłości edukacji morskiej nawet w trudnych czasach globalnego kryzysu.
Komendanci „Daru Młodzieży”
Używanie tytułu komendanta, a nie kapitana jest tradycją pochodzącą z żaglowców Lwów i Dar Pomorza. Komendantami „Daru Młodzieży” byli (w kolejności alfabetycznej):
- kpt.ż.w. Zbigniew Burciu
- kpt.ż.w. Stanisław Hinz
- kpt.ż.w. Krzysztof Kocyba
- kpt.ż.w. Artur Król
- kpt.ż.w. Ireneusz Lewandowski
- kpt.ż.w. Mirosław Łukawski
- kpt.ż.w. Mieczysław Madziar
- kpt.ż.w. Roman Marcinkowski
- kpt.ż.w. Marek Marzec
- kpt.ż.w. Marek Menke
- kpt.ż.w. Tadeusz Olechnowicz (pierwszy komendant, przeszedł z Daru Pomorza)
- kpt.ż.w. Mirosław Peszkowski
- kpt.ż.w. Andrzej Rzyski (tylko w okresie zimowym – bez pływania)
- kpt.ż.w. Waldemar Szczuka
- kpt.ż.w. Rafał Szymański
- kpt.ż.w. Marek Szymoński
- kpt.ż.w. Henryk Śniegocki
- kpt.ż.w. Leszek Wiktorowicz
Podstawowe dane techniczne Daru Młodzieży:
typ: fregata
kraj: Polska
armator: Akademia Morska
port macierzysty: Gdynia
znak wywoławczy: SQLZ
rok budowy: 1982
budowniczy: Stocznia Gdańska (symbol budowy – B95/1)
główny konstruktor: Zygmunt Choreń
materiał konstrukcyjny: stal
pojemność rejestrowa:
brutto: 2 255,0 BRT (6 755,93 m³)
netto: 676,0 NRT (950,04 m³)
wyporność: 2 946 ton
nośność przy zanurzeniu 6,6 m: 701 ton
długość
po pokładzie: 94,2 m
z bukszprytem: 108,815 m
szerokość: 14 m
zanurzenie: 6,6 m
wysokość
maksymalna: 50,1 m
do pokładu głównego: 7,81 m
do pokładu górnego: 10,05 m
masztów (3): 49,5 m; 49,5 m; 46,5 m
powierzchnia żagli: 3 015 m²
liczba żagli: 26 w tym: 14 rejowych, 1 gaflowy, 11 żagli trójkątnych (wraz z lataczem)
silnik pomocniczy: 2 × 750 KM (2 × 552 kW), Cegielski-Sulzer, Diesel typu 8 AL 20/24 napędzają przez przekładnię wspólną śrubę
pędnik: pojedyncza śruba nastawna, ze specjalną nastawą do pływania pod żaglami
ster strumieniowy (dziobowy) (od 2009 roku)
osiągi:
pod żaglami:
największy dzienny przebieg: 264,7 Mm (średnia prędkość 11,29 węzłów)
największy przebieg na wachcie: 56,1 Mm (średnia prędkość 14,2 węzłów)
maksymalna prędkość chwilowa: 19,6 węzłów (2003 Morze Północne[potrzebny przypis])
prędkość na silniku:
maksymalna: 12 węzłów
ekonomiczna: 9 węzłów
załoga: 196 osób
stała: 32 + 4 wykładowców
praktykanci: 130 + 6 (13 kubryków po 10 miejsc w kojach oraz 6 dodatkowych w hamakach)
autonomiczność: 45 dni
prowiant dla 165 osób: 15 tygodni
paliwo do silnika głównego: 45 dni
woda pitna: 15 dni (urządzenie do odsalania może wyprodukować 18 ton słodkiej wody dziennie[22])
pojemności zbiorników:
paliwa: 230 ton
oleju smarowego: 6 ton
wody słodkiej: 316 ton
wody kotłowej: 8,9 ton
Żaglowiec szkolny „Dar Młodzieży” to symbol polskiego żeglarstwa i edukacji morskiej, który od 1982 roku szkoli przyszłych marynarzy i promuje Polskę na całym świecie. Jego imponująca historia obejmuje udział w prestiżowych regatach, zlotach żaglowców i misjach dyplomatycznych, dwa rejsy dookoła świata. Od 1982 roku na pokładzie „Daru Młodzieży” przeszkolono ponad 19 000 studentów i praktykantów, w tym młodzież z polskich i zagranicznych uczelni morskich oraz szkół średnich o profilu morskim. Żaglowiec odwiedził około 500 portów na całym świecie, reprezentując Polskę w Europie, Azji, Afryce, obu Amerykach oraz Australii.
Podczas swojej służby „Dar Młodzieży” przemierzył setki tysięcy mil morskich, uczestniczył w prestiżowych regatach, takich jak Tall Ships Races, oraz brał udział w licznych wydarzeniach promujących polskie tradycje morskie i kulturę na arenie międzynarodowej. Jego działalność edukacyjna i dyplomatyczna uczyniła go jednym z najbardziej rozpoznawalnych żaglowców szkolnych na świecie.